Door de jaren heen zijn er diverse films geweest waarin een persoon op één plek vastzitten. Dat kan een gebouw zijn (Die Hard), een telefooncel (Phone Booth), een doodskist (Buried) of onder een steen (127 Hours). Nog nooit had ik een film gezien waar de hoofdpersoon gevangen zit in z’n eigen lichaam. Wanneer Jean-Dominique Bauby (Mathieu Amalric) wakker wordt is hij compleet verlamd. Zijn hersenen zijn echter totaal niet beschadigd, maar praten kan hij ook niet meer. Het enige waar hij nog controle over heeft is z’n linkerooglid en het is de enige manier waarop hij met anderen kan communiceren. Hierdoor is hij in staat om duidelijk te maken wat er in hem omgaat en stelt hem zelfs in staat een boek te schrijven. Het verbazingwekkende aan dit verhaal is echter dat deze film is gebaseerd een waar verhaal.
Voordat Jean-Dominique Bauby op 43-jarige leeftijd een beroerte had was hij editor voor het Franse modemagazine Elle. Hij leefde een goed, luxe leven dat plotseling gestopt werd toen hij niets meer kon doen toen hij in het Marine ziekenhuis van Berck-sur-Mer wakker werd. Met een “locked-in syndrome” diagnose kon hij maar uit één oog zien en de manier waarop hij kon ‘praten’ was er eentje die veel tijd kostte. Een ander noemde de letters die het meest in de Franse taal gebruikt werden op en hij knipperde met z’n oog als hij de juiste letter hoorde. Ondanks dat hij worstelde met de situatie waarin hij zat vond hij toch de wil om een boek te schrijven. Voordat dit hem overkwam had hij al een deal met een uitgever (hij zou een boek schrijven dat vergelijkbaar zou zijn met The Count of Monte Cristo maar dan met een vrouw in de hoofdrol en in de moderne tijd), maar hij koos er voor om over zichzelf te schrijven. Het zijn de dingen waar hij over nadacht en hoe hij zijn situatie ervaarde.
The Diving Bell and the Butterfly is een fantastische film die vanaf het begin m’n aandacht greep. Een groot deel van de film is vanuit het oog van Bauby geschoten, waarbij je de gedachten van hem hoort. Je ziet wanneer hij met z’n oog knippert en als hij huilt dat wordt het beeld wazig. Het voelt overtuigend aan en het moment waarop ik voelde alsof ik in zijn lichaam zat was toen zijn artsen zijn been aanraakten en hij niets voelde. Omdat je normaal als kijker natuurlijk geen fysiek gevoel hebt bij een film, maar dat hier gebruikt werd om de verlamming te laten zien is het een beklemmend gevoel.
De film is gebaseerd op een boek dat Bauby schreef en laat duidelijk zien hoe hij zijn situatie ervaarde. In het boek lees je over oude herinneringen, beschrijft hij wat hij voelt over zijn behandeling en de plekken in het ziekenhuis (zoals het grote balkon waar hij geniet van het uitzicht en dat hij vergelijkt met een filmset). Hij beschrijft deze zaken op zo’n prachtige manier dat deze film me meteen nieuwsgierig maakte naar het boek dat ik dan ook bijna meteen heb aangeschaft. Ik lees weinig boeken, maar deze las ik in één dag uit. De film wijkt hier en daar af van het boek, maar dat zijn slechts een aantal details. Over het algemeen is het redelijk trouw aan wat er beschreven staat.
De rol van Bauby zou origineel door Johny Depp gespeeld worden, maar die kon niet omdat hij één van de Pirates of the Carribean films moest doen. Ik denk dat het in dit geval goed was aangezien Mathieu Amalric fantastisch is in de rol. Aangezien het karakter dat hij speelt geen controle meer heeft over zijn spieren kan hij voor het grootste gedeelte van de film eigenlijk alleen maar met één oog acteren. Hij doet het overtuigend en je zou waarschijnlijk schrikken als hij plotseling zou opstaan. The Diving Bell and the Butterfly laat zien dat de menselijke geest zeer sterk kan zijn in moeilijke situaties en dat je in de gevangenis van het lichaam toch nog op ontdekkingsreis kan gaan.
