Introductie
De komst van het internet heeft onze levens veranderd. We kunnen niet alleen makkelijker en sneller contact met andere leggen of aankopen doen vanuit onze luie stoel, het heeft ook de wereld om ons heen aangepast. Sommige fysieke winkels hebben niet meer het aantal klanten waar ze vroeger op konden rekenen en niet allemaal hebben die metamorfose overleefd. Twee bekende voorbeelden daarvan zijn de muziekwinkels (denk aan de Free Record Shop) en videotheken. Je muziek en filmbehoeften kan je ook zonder het huis uit te gaan bevredigen. Zelfs als je onderweg bent is het een kwestie van een paar tikken op je telefoon om het laatste album van je favoriete artiest te bemachtigen.
Die verandering betekende ook dat muzieklabels hun business model moesten aanpassen. De prijs van muziek kon niet meer hetzelfde blijven. De opkomst van diensten als Spotify en Deezer heeft er voor gezorgd dat zelfs het betalen voor één album wat ouderwets klinkt. De consument wil meer voor minder. De prijzen staan onder druk en ook op het gebied van films zou je verwachten dat zaken veranderen, die vindt langzaam wel gestalte, maar had veel eerder ingezet kunnen worden. Alhoewel DVD’s en Blu Rays nog steeds in de winkels verkocht worden zie je daar nog maar weinig gebeuren als het om prijs gaat.
Comfort
Voor de consument wordt toegankelijkheid en comfort langzamerhand belangrijker dan bezit. Het is makkelijker om met een paar knoppen op je afstandsbediening een film te starten dan je DVD collectie te moeten doorspitten om die ene film te kijken die je zo graag wilt zien.
In Nederland zijn er diverse services beschikbaar die comfort en toegankelijkheid bieden, maar een groot deel daarvan doet dat nog niet voor een vaste prijs (zoals de kabelaars of iTunes). Je bent nog steeds een relatief hoge prijs kwijt voor iets wat je vervolgens maar kortstondig kan bekijken. Netflix en recentelijk Videoland unlimited doen het in dat opzicht goed, omdat die een redelijk aanbod van films (niet altijd de nieuwste) tegen een vast bedrag per maand beschikbaar stelt. Voor die prijs kan je nog geen nieuwe DVD of Blu Ray kopen.
Ontwikkelingen
Sommige bioscoopketens hebben goed opgelet om er voor te zorgen dat ze relevant blijven en dat het publiek de bioscoop blijft bezoeken. Pathé doet dat bijvoorbeeld door speciale avonden te organiseren (bijvoorbeeld een ladies night waarbij er een “vrouwenfilm” draait en er buiten de zalen speciale stands staan waar er kleding, makeup en sieraden kunnen worden gekocht) waardoor een bioscoopbezoek een ervaring wordt.
Dat is niet het enige wat ze doen. Een aantal jaar geleden begonnen ze met het aanbieden van de Unlimited pas die eigenlijk hetzelfde doet als Netffix: Een onbeperkt aantal films voor een vaste prijs. Voor ongeveer 20 euro per maand (afhankelijk van welke vorm je kiest) kan zo veel films zien als je wilt. Het is voor een bioscoop makkelijk te berekenen hoe veel stoelen er per maand leeg blijven en vervolgens te berekenen hoeveel zo’n kaart moet kosten om er voor te zorgen dat je geen verlies draait en tegelijkertijd verzekerd bent van een vast inkomen. Dat is een goede deal voor zowel de filmkijker als de bioscoop. Aangezien bezoekers meestal toch wel snacks kopen (ook al is dat met zo’n unlimited kaart met korting), geeft dat de bioscoop ook nog extra inkomsten omdat mensen wat vaker een bezoek brengen aan de bioscoop. Snacks zijn een erg belangrijke inkomstenbron, omdat de marges op kaartjes relatief laag zijn. Door de unlimited kaarten zorgt een bioscoop dus voor zekerheid en voorkomt daarmee dat ze achter de videotheek aan gaan.
Het draait allemaal om keuze voor de consument. Die wil kunnen bepalen wat hij/zij kijkt. Dat is nu met on demand services al mogelijk, maar er zijn ook initiatieven om dit in de bioscoop te doen. Er zijn zoveel klassieke films die een grote groep mensen graag in de bioscoop zou willen zien. “We Want Cinema” is een Nederlands platform die dat werkelijkheid maakt. Op de website hebben ze een groot aantal titels waar je een keuze uit kunt maken. Je kiest er eentje en ook de bioscoop waar je deze wilt zien en moet er vervolgens voor zorgen dat er genoeg mensen die film ook willen zien en kaartjes kopen zodat de film daadwerkelijk wordt getoond op het grote scherm.
Toekomst
Maar wat als dit allemaal nog een stap verder zou worden ontwikkeld? Het is goed voor te stellen hoe deze zaken te combineren zijn. Stel dat een bioscoopketen of een service als Netflix een abonnement zou hebben waarbij je een onbeperkt aantal films thuis zou kunnen zien, maar met datzelfde abonnement ook naar de bioscoop zou kunnen gaan? Dat zou erg interessant voor de filmliefhebber kunnen zijn die dan voor 30 euro per maand naar hartelust zou kunnen kijken. De filmmaatschappijen zouden vervolgens met de aanbieder van de films kunnen onderhandelen over wat zij zouden willen ontvangen.
Wanneer zowel de on demand service als de bioscoop door hetzelfde bedrijf worden gerund zou dit nog een mogelijkheid openen: Het tegelijkertijd uitbrengen van films in zowel de bioscoop als on demand. Het zou aan de kijker zijn om te beslissen waar een nieuwe film gekeken zou worden. Het grote voordeel voor de filmmaatschappijen zou daarbij zijn dat er minder behoefte is om films illegaal te downloaden omdat de laatste films meteen beschikbaar zijn tegen een vaste prijs. Als je dan ook nog in de online service een apart gedeelte inricht waarin de consument kan kiezen welke films ze in de bioscoop zouden willen dan is de promotie daarvan ook makkelijker te doen. Het gebeurt dan allemaal in één omgeving. Het is een toekomst die er wat mij betreft zou moeten komen. Een onbeperkt aantal films voor een vaste prijs is nu al gedeeltelijk gerealiseerd, maar met een paar extra stappen zou de ultieme filmbeleving gerealiseerd kunnen worden.