Quiz Show (1994) – Recensie

De quiz show is al jaren een vast onderdeel van de programmering van eigenlijk elke televisiezender. Het zijn programma’s die relatief weinig kosten om te maken, waar veel mensen aan mee willen doen en als de formule juist is ook een groot publiek naar kijkt. In de jaren vijftig was dat niet anders en in Amerika was Twenty One het meest populair.

In de show waren er twee deelnemers (een uitdager en een verdedigend kampioen) die allebei in een geluiddicht hok stonden en elkaar niet konden zien of horen. De presentator pakte een willekeurige kaart over een bepaald onderwerp en de deelnemers moesten dan kiezen voor hoeveel punten ze zouden spelen. Hoe hoger de punten, hoe moeilijker de vraag. De winnaar was degene die als eerste 21 punten had. Een groot schandaal rond deze show hield Amerika echter lange tijd in de ban en kon het einde van quiz shows betekenen. Deze film gaat over dat schandaal.

Herbie Stempel (John Turturro) is al wekenlang regerend kampioen en weet de vragen (die elke keer uit een beveiligde kluis gehaald worden) keer op keer beter te beantwoorden dan zijn rivaal. De sponsor van de show en het netwerk zien echter dat het publiek langzaam minder gaat kijken en vinden het nodig dat er een nieuwe kampioen komt. Die lijken ze te vinden in Charles Van Doren (Ralph Fiennes), zoon van een zeer bekende gedichtenschrijver.

Tijdens de eerste ontmoeting met hem stellen ze subtiel voor hem al een aantal antwoorden van te voren te geven zodat hij kan winnen, maar Charles gaat daar niet op in. Vervolgens wordt Herbie overgehaald om een vraag opzettelijk verkeerd te beantwoorden. Hij stemt toe, maar alleen als ze hem meer shows op TV beloven, omdat hij anders bekend zal maken dat heel de show doorgestoken kaart is. Van Doren wordt een bekendheid en is extreem populair, maar een advocaat raakt geïnteresseerd in de show als hij leest over een zaak die met de show te maken heeft en niet publiekelijk beschikbaar is. Hij besluit verder onderzoek te plegen en probeert er achter te komen of Charles echt zo goed is als hij zich voordoet.

Robert Redford weet dit waargebeurde verhaal op spannende wijze in beeld te brengen. Turturro speelt Stempel als een vervelend karakter, iemand die bereid is alles te doen om z’n gelijk te krijgen en daarmee een groot gevaar vormt. Fiennes zet Van Doren neer als een sympathieke, bijna briljante man die geniet van z’n bekendheid en alle voordelen die dat met zich mee brengt. Het kat en muis spel met de advocaat, de politieke spelletjes die gespeeld worden en de jaren vijftig sfeer zorgen er voor dat deze twee uur durende film eigenlijk nergens verveelt. Het is een onderwerp dat nog steeds relevant is (iedereen kent wel de verhalen over grote shows waarbij de winnaars van te voren al bepaald zouden zijn) omdat kijkcijfers (helaas) nog steeds heel vaak leidend zijn.