Als je De Filmkijker al wat langer bezoekt dan weet dat ik regelmatig aandacht besteed aan documentaires. Naar mijn mening is het een filmgenre dat over het algemeen te weinig aandacht krijgt. Onterecht, want want het is één van de meest veelzijdige genres en er zijn diverse redenen om documentaires te zien. Dit zijn wat mij betreft de vijf belangrijkste.

1. Documentaires zijn informatief

Een goede documentaire slaagt er in je iets te leren of dat nu over een onderwerp is waar je al bekend mee bent of iets waar je totaal niets van af weet. Zelf drink ik bijvoorbeeld geen sake en had ik ook geen idee hoe dat op traditionele wijze gemaakt werd, maar de documentaire The Birth of Saké (op Netflix) leerde me dat de mannen die deze alcoholische drank produceren een half jaar met elkaar samen leven en hun familie niet zien zodat ze een hoogwaardig product kunnen opleveren. Als je over een onderwerp meer wilt weten kan een documentaire een goed startpunt zijn.

2. Ze brengen soms verandering teweeg

Al Gore was, al jaren voordat hij vice president werd onder Clinton, bezig met presentaties over het klimaat. Het was pas totdat zo’n presentatie werd opgenomen en uitgebracht als de documentaire An Inconvenient Truth dat hij een breed publiek met z’n boodschap wist te bereiken. Het betekende een belangrijke mijlpaal over hoe we met z’n allen over onze wereld denken en hoe we duurzamer kunnen leven.

De documentaire Blackfish liet zien in wat voor erbarmelijke omstandigheden orka’s gehouden worden bij het zeer bekende Sea World en hoe dat uiteindelijk resulteerde in agressief gedrag van dit zoogdier dat uiteindelijk tot de dood van een verzorger leidde. Het was echter niet het enige incident en door het publiek hierover te informeren zag Sea World z’n bezoekersaantallen snel afnemen en zaten ze in een PR-nachtmerrie.

3. Zijn entertainend

Documentaires zijn alles behalve saai, iets dat King of Kong bijvoorbeeld laat zien, waarin twee Donkey Kong spelers het tegen elkaar opnemen om het wereldrecord van de hoogste score te behalen. De rivaliteit en de personages staan garant voor een leuke, vermakelijke film. Morgan Spurlock is ook een regisseur die z’n onderwerpen op een manier weet te brengen die een lach op je gezicht kan toveren. Zo wist hij in Supersize Me op grappige wijze te laten zien hoe slecht het eten van McDonalds voor je kan zijn en weet hij in The Greatest Movie Ever Sold een soort meta film te maken over het financieren van een film door middel van reclame.

4. Kunnen net zo emotioneel of spannend zijn als een “normale” film

Alhoewel documentaires, vooral toen ze net ontstonden vooral erg feitelijk waren is dat al lang niet meer zo. Er zijn genoeg documentaires die er in slagen je op emotioneel vlak te betrekken. Zo wist bijvoorbeeld Making A Murderer veel kijkers boos te maken. The Imposter weet je te verbazen over de menselijke psyche. En als je het droog weet te houden bij Dear Zachary: A Letter to a Son About His Father dan heet je waarschijnlijk Kuklinski. Het is een film die mentaal verwoestend is en op meesterlijke wijze in elkaar is gezet.

5. Zijn beschikbaar over elk onderwerp dat je kunt bedenken

Iedereen heeft z’n eigen interesses en voor ieder van die interesses is er wel een documentaire te vinden.

Film

Wil je graag meer weten over de filmwereld? Dan is deze opsomming van films over films een mooi startpunt.

Eten

Wil je meer weten over voedsel of koken? Kijk dan naar bijvoorbeeld Chef’s Table, Forks over Knives, For Grace, Cooked, City of Gold, Spinning Plates of Foodies.

Kunst

Heb je interesse in de kunstwereld? Bekijk dan eens Exit Through the Gift Shop, Art and Craft, My Kid Could Paint That, The Art of the Steal of Tim’s Vermeer.

Misdaad

Op het gebied van misdaad en rechtzaken kun je hier een mooi overzicht vinden van documentaires die de moeite waard zijn.

Games

Hou je meer van games? Check dan Indie Game: The Movie, Special When Lit, The King of Arcades, Atari: Game Over, GameLoading: Rise of the Indies of 100 Yen: The Japanese Arcade Experience

Zoek je zelf een documentaire over een bepaald onderwerp? Laat het hieronder weten en ik kan er waarschijnlijk wel eentje aanraden.