Breda is een stad met een rijke geschiedenis. De eerste vermelding van de naam was al in 1125 en ook wanneer je door de stad loopt voel je dat deze plek al lang bestaat. Dat zie je onder andere aan het kasteel van Breda of de Grote Kerk. Gebouwen die er al eeuwen staan. Maar deze serie draait natuurlijk niet om de geschiedenis van steden, maar over de bioscoopgeschiedenis. Met in dit artikel aandacht voor het Luxor theater, dat zich bevond aan de Boschstraat 9.
Op deze locatie was hier al vroeg een bioscoop gevestigd, namelijk de Witte Bioscoop. Deze opende op 5 december 1913 z’n deuren. De “explicateur” was onderwijzer P.Meyer. Hieronder een foto uit 1912 toen deze in aanbouw was.
Deze bioscoop sloot tien jaar later z’n deuren, maar op 27 juli 1923 ging hier Luxor voor het eerst open. Van 1927 tot 1946 viel het management onder A.A.M. van Gorp en van 1940 tot 1943 was dit J.P.M. van Gorp, samen met Jules de Nijs, die de bioscoop in 1946 overnam en de leiding had tot 1967. Hij overleed op 4 maart op 74-jarige leeftijd. In 1954 ontvangt Luxor z’n miljoenste bezoeker, die hier door de Nijs wordt gefeliciteerd:
Z’n vrouw, A.E.M.M. Waskowsky (die het bedrijf samen met hem draaide) zette het werk voort tot 1977.
Luxor in de jaren 60, gezien vanuit Vlaszak, toen hier nog veel parkeerplaatsen waren:
Luxor 1978:
Luxor 1980:
Deze bioscoop bood in 1985 plaats aan 550 bezoekers.
Het ging steeds slechter met Luxor. In 1995 schrijft Marjan Mes in de Stem: “Het eens zo moderne Luxor in de Bredase Boschstraat waar ooit de allernieuwste films uit heel Europa werden vertoond, verkommerde in de jaren tachtig langzaam maar zeker. Het probeerde het nog jarenlang te redden als porno-bioscoop, met steeds hardere porno […] Maar toen kwam de video en was het in 1987 gebeurd.”
De bioscoop sloot z’n deuren in 1987. Het gebouw stond er nog een jaar en werd in 1988 met de grond gelijk gemaakt.
Het was de bedoeling dat er op dezelfde locatie een nieuw gebouwencomplex, Boschpoort, zou komen met drie nieuwe bioscoopzalen, maar dat plan ging uiteindelijk niet door.
Bronnen:
Cinema Context
Stadsarchief Breda
Film
De Stem (14-3-1986, 17-02-1995)
Wikipedia
Bekijk ook:
De verdwenen bioscopen van Delft
De verdwenen bioscopen van Rotterdam
De verdwenen bioscopen van Schiedam
De verdwenen bioscopen van Almelo
De verdwenen bioscopen van Gouda
De verdwenen bioscopen van Paramaribo